Ze zeiden dat praten zou helpen.
Dat woorden muren konden breken.
Maar niemand vertelde haar dat sommige gesprekken geen bruggen bouwen —
ze trekken je terug in de val waar je net uit was ontsnapt.
⸻
🚫 Praten met de narcist helpt niet
Waarom ‘communicatieherstel’ bij narcistisch misbruik juist destructief werkt
⸻
“We vragen jullie alleen om volwassen te communiceren.”
De stem van de gezinsvoogd klonk neutraal, bijna vriendelijk.
Sanne knikte. Ze wilde meewerken, want dat moest — voor haar kind, voor rust, voor ‘de samenwerking’.
Maar wat niemand zag, was wat die samenwerking in werkelijkheid betekende:
een open lijn naar haar dader.
Elke mail die ze stuurde, hoe zakelijk ook,
kwam als een boemerang terug — gevuld met verdraaiing, beschuldiging, minachting.
Elk woord werd wapen, elk zinnetje bewijs van “onredelijk gedrag.”
Wat hulpverlening communicatie noemt,
is voor slachtoffers van narcistische mishandeling vaak niets minder dan hernieuwde mishandeling.
⸻
🧠 De mythe van ‘in gesprek blijven’
In de meeste hulpverleningstrajecten is
praten
de sleutel.
Praten brengt begrip.
Praten herstelt vertrouwen.
Praten lost misverstanden op.
Maar die logica
veronderstelt gelijkwaardigheid
— en dat bestaat niet bij narcistisch misbruik.
Een narcist praat niet om te begrijpen,
maar om te beheersen.
Woorden zijn geen bruggen,
maar wapens.
Elk antwoord is brandstof.
Elke reactie bevestigt controle.
En stilte — échte stilte, het bewuste
no contact
—
is de enige vorm van macht die een slachtoffer nog heeft.
⸻
⚠️ Wat hulpverleners niet beseffen
Binnen systeemtherapie, jeugdzorg of gezinsbegeleiding geldt vaak één principe:
“Blijf communiceren, want dat is goed voor het kind.”
Maar bij narcistische dynamieken werkt dat principe averechts.
Het slachtoffer wordt verplicht de dialoog te onderhouden met iemand
die elk contact gebruikt om macht te herwinnen.
De narcist
misbruikt communicatie
als strategie:
• om te observeren hoe ver de ander nog breekt,
• om verwarring te zaaien,
• om schuld te verschuiven.
Ondertussen ziet de buitenwereld een nette stroom van e-mails en berichten —
en denkt: “Kijk, ze praten toch?”
Maar wat daaronder schuilt,
is een constante aanval op de psyche van het slachtoffer.
Elk “gesprek” wordt een gevecht in vermomming.
En elke verplichting tot contact is een verlenging van de macht van de dader.
⸻
💣 De psychische gevolgen
Voor het slachtoffer
De schade van dit gedwongen contact is diep en cumulatief:
•
Hertraumatisering:
elk bericht roept dezelfde angst en vernedering op als vroeger.
•
Hyperalertheid:
de constante spanning om elk woord “veilig” te formuleren.
•
Emotionele uitputting:
geen rust, geen afsluiting, geen einde.
•
Verlies van vertrouwen in hulpverlening:
wie veiligheid zoekt, wordt opnieuw geconfronteerd met de controle van de dader.
Voor het kind
Het kind groeit op in tegenstrijdige signalen.
De narcistische ouder gebruikt elke kans om het beeld van de andere ouder te ondermijnen,
terwijl instanties denken dat “gezamenlijk overleg” het kind ten goede komt.
In werkelijkheid leert het kind dat
de waarheid niet veilig is
,
en dat loyaliteit aan de gezonde ouder gevaarlijk kan zijn.
Zo ontstaat
ouderverstoting
—
niet door twee strijdende ouders,
maar door een systeem dat het misbruik faciliteert
onder het mom van “verbinding”.
⸻
🧩 Waarom dit zo vaak misgaat
Hulpverleners worden opgeleid vanuit de aanname
dat communicatie altijd een teken van bereidheid is.
Dat “niet praten” gelijkstaat aan verzet.
Maar bij psychisch geweld is zwijgen geen weigering —
het is
zelfbehoud
.
Een narcist gebruikt elk gesprek om controle te herwinnen.
Daarom is de
no contact-strategie
geen koppigheid,
maar een noodzakelijke stap richting herstel.
Zwijgen is niet passief.
Zwijgen is kiezen voor vrijheid.
Zolang instellingen dit niet begrijpen,
blijft het systeem slachtoffers dwingen tot hernieuwde schade —
onder de vlag van hulp.
⸻
⚖️ De prijs van blind vertrouwen
Het is niet het gebrek aan gesprek dat gezinnen breekt,
maar het gebrek aan inzicht.
Wanneer je een slachtoffer verplicht te blijven communiceren met zijn of haar dader,
maak je van therapie een nieuw strijdtoneel.
De narcist krijgt toegang tot privégedachten, emoties, grenzen —
en gebruikt die vervolgens om zijn macht te verstevigen.
De hulpverlener, hoe goedbedoeld ook,
wordt dan onbedoeld onderdeel van het spel.
En het kind?
Dat leert dat de ouder die zwijgt “de moeilijke” is,
en de ouder die praat “de redelijke.”
Zo raakt waarheid verwisseld met manipulatie,
en verdwijnt veiligheid uit beeld.
⸻
🕊️ Wat er echt nodig is
• Erken dat communicatie niet altijd herstel betekent.
• Stop met verplicht mailcontact bij signalen van narcistisch gedrag.
• Maak “no contact” bespreekbaar als vorm van bescherming.
• Train hulpverleners in machts- en manipulatieherkenning.
• Stel veiligheid boven communicatie.
Want soms is stilte geen einde,
maar het eerste begin van vrijheid.
⸻
⚖️ Het Ongeziene Systeem – Tussen licht en schaduw van herstel en miskenning
Waar verhalen inzicht brengen in macht, menselijkheid en herstel.

0 reacties