Hoe instanties gezinnen met narcistische dynamieken verkeerd inschatten
Sommige fouten ontstaan niet uit onwil, maar uit blind vertrouwen in protocollen.
En juist dat maakt ze gevaarlijk.
Want als een systeem niet kan herkennen wat misbruik écht is,
wordt het onbedoeld onderdeel van het misbruik zelf.
🕯️ De casus
De rapportage noemt het “een moeizame scheiding met communicatieproblemen.”
De vader komt keurig op tijd, spreekt rustig, heeft alles op papier.
De moeder oogt gespannen, praat snel, haar emoties zitten hoog.
“We zien twee ouders die allebei het beste willen voor hun kind,”
schrijft de gezinsvoogd.
Maar dat is niet waar.
Er is één ouder die manipuleert,
en één ouder die overleeft.
De woorden van de dader klinken rationeel.
De paniek van het slachtoffer klinkt storend.
En het systeem — dat neutraliteit ziet als deugd —
maakt ze even schuldig.
🩶 Neutraliteit als blinddoek
In theorie moet hulpverlening onpartijdig zijn.
In de praktijk betekent dat vaak: iedereen een beetje gelijk.
Maar machtsmisbruik is geen meningsverschil.
Het is eenzijdige vernietiging die eruitziet als overleg.
Wanneer een narcistische ouder charmant meepraat, wordt dat gezien als bereidheid tot samenwerking.
Wanneer het slachtoffer grenzen stelt, heet dat moeilijk gedrag.
En dus ontstaat een dossier vol halve waarheden:
- “Beide ouders communiceren moeizaam.”
- “Er is sprake van wederzijds wantrouwen.”
- “Het kind zit tussen twee vuren.”
Wat er eigenlijk gebeurt, is dat het kind leeft in het vuur van één ouder,
terwijl de andere wordt gestraft voor het proberen te blussen.
🧩 Waarom het systeem faalt
- Gebrek aan kennis over narcistische dynamieken
De meeste opleidingen besteden nauwelijks aandacht aan manipulatie, gaslighting en machtsmisbruik zonder fysieke sporen.
Wat niet begrepen wordt, wordt genegeerd. - Druk om neutraal te blijven
Hulpverleners willen objectief lijken.
Maar objectiviteit zonder context is onrecht in nette bewoordingen. - Protocollen boven menselijkheid
Er wordt meer vertrouwd op formulieren dan op intuïtie.
Terwijl elk slachtoffer je kan vertellen: misbruik leeft tussen de regels, niet erop. - Tijdsdruk en werkdruk
Dossiers moeten kloppen, niet per se kloppen met de werkelijkheid.
En dus wint wie het snelst overtuigend klinkt — vaak de dader.
📰 De gevolgen
Wanneer het systeem de dynamiek niet doorziet,
worden gezinnen jarenlang gevangen in procedures die het misbruik verlengen.
Kinderen raken vervreemd van de veilige ouder.
De ouder die grenzen stelt, raakt uitgeput, financieel uitgehold, emotioneel uitgeblust.
De narcistische ouder daarentegen floreert:
meer aandacht, meer podium, meer macht.
En het systeem, tevreden over zijn evenwichtige aanpak,
merkt niet dat het zelf een instrument van de dader is geworden.
🕊️ Wat er anders moet
Echte bescherming begint niet met neutraliteit,
maar met moed om te benoemen wat anderen niet durven.
- Durf te zeggen: “Dit is geen vechtscheiding, dit is emotioneel misbruik.”
- Durf onderscheid te maken tussen angst en agressie.
- Durf te luisteren naar de emotioneel gebroken ouder zonder die zwakte als bewijs tegen haar te gebruiken.
Er moet ruimte komen voor training in narcistische dynamieken,
voor reflectie in dossiers,
voor het besef dat niet alles wat “redelijk klinkt” waar is.
Veiligheid ontstaat niet door balans,
maar door waarheid.
🌿 Reflectie
Hoeveel kinderen groeien vandaag op in systemen die geloven dat onrecht eerlijk verdeeld kan worden?
Hoeveel ouders worden nog steeds beoordeeld op hun toon,
terwijl de ander het verhaal schrijft dat beter klinkt?
Het is tijd dat neutraliteit niet langer de standaard is,
maar kennis, moed en context het nieuwe fundament van zorg worden.
Want zolang we doen alsof beide kanten gelijk zijn,
blijft het systeem de hand vasthouden van wie pijn veroorzaakt —
en niet van wie bescherming nodig heeft.
⚖️ Het Ongeziene Systeem – Tussen licht en schaduw van herstel en miskenning
Waar verhalen inzicht brengen in macht, menselijkheid en herstel
0 reacties